Tüp Tıkanıklığı Testi

Çocuk sahibi olmak isteyen çiftler için en önemli adımlardan biri, kadının üreme organlarının gebe kalmaya ve gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam etmesine uygun olup olmadığını kontrol etmektir. Kadınlarda kısırlık nedenlerinin yaklaşık üçte biri fallop tüplerinin tıkanıklığına bağlıdır. Bu nedenle tüplerin açık olup olmadığını anlamak için yapılan tüp tıkanıklığı testi oldukça önemlidir.

Tüp Tıkanıklığı Testi Nedir?

HSG kısaltmasıyla bilinen rahim filmi incelemesi aynı zamanda bir tüp açıklığı kontrol testidir. HSG, rahim ve fallop tüplerinin yapısını değerlendiren radyolojik tanı yönteminin genel adıdır. Amaç, yumurtanın yumurtalıktan çıktıktan sonra rahme ulaşmasını sağlayan, fallop tüpleri dediğimiz kanalların açık olup olmadığını görmek ve olası tıkanıklıkları ortaya çıkarmaktır. Tüplerden birisi kapalıysa doğal yolla gebelik şansı azalır. İkisi de tıkalıysa doğal yolla gebelik şansı yoktur ve tüp bebek tedavisi gerekir. Bu nedenle çocuk sahibi olamayan çiftlerde ilk başvurulan testlerden biridir. Test, aynı zamanda, tüp bebek yapılacak kadında tüp bebek başarısını olumsuz etkileyecek durumların bulunup bulunmadığını anlamak için de yapılır.

 

tup-tikanikligi

 

Tüp Tıkanıklığı Testi Ne Zaman Yapılır?

Genellikle şu durumlarda önerilir:

  • 1 yıl korunmasız ilişkiye rağmen gebelik olmuyorsa (35 yaş üstü kadınlarda 6 ay).
  • Daha önce dış gebelik geçiren veya tüplerinde cerrahi işlem yapılan kadınlarda
  • Tekrarlayan düşük öyküsü varsa
  • Tüp bebek tedavisi yapılacak kişilere
  • Pelvik enfeksiyon veya endometriozis geçmişi olan kadınlarda

Test, bir rötgen incelemesi olduğu için gebelere uygulanmamalıdır. Adet bitiminden sonraki ilk birkaç gün gebelik ihtimali bulunmadığından en uygun zamandır. Eğer adetten sonra hiç cinsel ilişkiye girilmemişse gebelik de söz konusu olamayacağından herhangi bir zamanda da test yapılabilir.

Tüp Tıkanıklığı Testi Nasıl Yapılır?

Tüp tıkanıklığını tespit etmek için birden fazla test yöntemi vardır. Doktorunuz sizin durumunuza en uygun olanı seçecektir.

 

hsg-histerosalpingografi-rahim-filmi

 

HSG (Histerosalpingografi) – Rahim Filmi

En yaygın kullanılan yöntemdir.

  • Rahim ağzına ince bir kateter yerleştirilir.
  • Kontrast madde (içinde iyot tuzu bulunan su) verilir ve röntgen çekilir.
  • Kontrast maddenin tüplerden karın boşluğuna geçip geçmediği gözlemlenir.

Avantajı: Yaygın, hızlı ve tatmin edici bilgi verir.
Dezavantajı: Hafif ağrı ve kramp yapabilir, röntgen ışını kullanılır.

Sonohisterografi (SIS) veya Salin Infused Sonohysterography

Rahim içine serum verilir, ultrasonla tüplerin açıklığı değerlendirilir.
Avantajı: Radyasyon kullanılmaz.
Dezavantajı: HSG kadar net bilgi veremez, belirgin fiyat avantajı yoktur.

Köpük veya Köpüklü Salin Yöntemi (Sonohysterografi Foam Test)

Yeni nesil bir yöntemdir. Rahme özel köpüklü sıvı verilir ve ultrasonla geçiş izlenir.

Avantajı: Poliklinik şartlarında yapılabilir, Radyasyon yoktur.

Dezavantajı: HSG kadar net bilgi veremez. Maliyeti HSG’den düşük değildir.

Selektif Salpingografi

Halk arasında bir tüp açma işlemi olarak bilinir. Bu yöntemde anjiografiye benzer bir şekilde kontrast madde ince bir kateter ile doğrudan doğruya tüpün içine enjekte edilir. Sümüksü tıkaçlar, pıhtı tıkaçları, tüpün girişi veya içindeki küçük yapışıklıklar veya istemsiz kas spazmı gibi nedenlerle tıkalı çıkmış olan tüpler bu test yöntemi çok yüksek bir başarı oranıyla açılabilir veya açık olduğu gösterilebilir.

Avantajı: Görece düşük maliyetli, doğruluk oranı çok yüksek, ağrısız ve kolay.

Dezavantajı: Özel donanım ve tecrübeli ekip gerektirdiğinden az sayıdaki merkezde yapılabilen bir işlem.

Laparoskopi ile Tüp Kontrolü

Bu yöntem, cerrahi bir yöntemdir. Anestezi altında yapılır. Karın duvarına açılan deliklerden karın boşluğuna sokulan ışık kaynağı ve kamera ile tüplere bakılır. Rahim içine boya verilir ve tüplerin açıklığı doğrudan gözlemlenir.

Avantajı: Tanı değeri standart HSG’den daha yüksektir. Radyasyon yoktur.
Dezavantajı: Cerrahi bir işlemdir. Maliyeti daha yüksektir.

Test Sırasında Ağrı Olur mu?

HSG, SIS veya köpüklü test sırasında adet sancısına benzer hafif kramplar olabilir. Laparoskopi ise anestezi altında yapıldığı için işlem sırasında ağrı hissedilmez. Doktorunuz işlem öncesinde sizi bilgilendirir.

Test Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

  • Hafif lekelenme veya karın ağrısı normaldir.
  • Doktorunuz antibiyotik veya ağrı kesici önerebilir.
  • Kısa sürede sonra normal hayata dönebilirsiniz.
  • Eğer şiddetli ağrı veya ateş olursa doktorunuza haber vermelisiniz.

 

tup-tikanikligi-testinin-onemi

 

Tüp Tıkanıklığı Testinin Önemi

Bu test, gebelik planlayan çiftler için yol göstericidir. Tüplerin açık olduğu görülürse başka kısırlık nedenlerine odaklanılır. Tıkalı olduğu tespit edilirse selektif salpingografi veya cerrahi yöntemle açma denenebilir. Bu sayede çiftler vakit kaybetmeden doğru tedaviye yönlendirilir. Tüp bebek tedavisi öncesinde yapılan testte tüp bebeğin tutmasını olumsuz etkileyebilecek tüp problemi tespit edilirse, embriyo transferinden önce bu olumsuzluk tedavi edilir ve böylece tüp bebek başarı oranı artar.

Tüp tıkanıklığı testi, kısırlık araştırmasının en önemli basamaklarından biridir. Sıradan bir işlem gibi görünse de gebelik şansını artıran doğru tedavinin seçilmesinde büyük rol oynar. Eğer düzenli korunmasız ilişkiye rağmen makul bir süre içinde gebe kalamazsanız bir kadın doğum uzmanına başvurmalı ve o da uygun görürse bu testi yaptırmalısınız. Erken ve doğru teşhis, zaman kaybınızı önler, maliyetinizi düşürür ve hedefinize ulaşmanızı kolaylaştırır.