Tüp Tıkanıklığına Dair Bilmeniz Gereken Her Şey

Gebe kalamama sorunu yaşayan birçok kadının karşısına çıkan durumlardan biri rahimde tüp tıkanıklığıdır. Bu durum, tıbbi olarak fallop tüpü tıkanıklığı olarak adlandırılır ve kadınlarda kısırlığın en sık nedenlerinden biridir. Ancak doğru tanı ve tedavi ile birçok kadın sağlıklı bir şekilde hamile kalabilir.

Rahimde Tüp Tıkanıklığı Nedir?

Rahimde tüp tıkanıklığı, yumurtalıklar ile rahim arasındaki kanallar olan fallop tüplerinin kısmen veya tamamen kapalı olması durumudur. Normalde yumurtlama sırasında yumurta bu tüplerden geçerek rahme ulaşır. Tüpler kapalı olduğunda sperm ile yumurtanın buluşması engellenir veya döllenmiş yumurta rahme ulaşamaz. Bu da doğal yolla gebeliği zorlaştırır.

Tüp Tıkanıklığı Neden Olur?

Fallop tüplerinin tıkanmasının birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:

• Pelvik enfeksiyonlar: Klamidya veya bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar, tüplerde hasara ve yapışıklığa yol açabilir.
• Endometriozis: Rahim duvarı iç tabakasına benzer dokuların tüplere veya tüplerin çevresine yerleşmesi sonucu tıkanıklık gelişebilir.
• Geçirilmiş ameliyatlar: Apandisit, dış gebelik veya myom ameliyatı sonrası karın içinde yapışıklıklar oluşabilir.
• Doğumsal anomaliler: Bazı kadınlarda tüpler doğuştan kapalı olabilir.
• Dış gebelik öyküsü: Dış gebelik geçiren kadınlarda tüp hasarı meydana gelebilir ve tüp tıkanabilir.

Belirtiler Nelerdir?

Tüp tıkanıklığı çoğunlukla belirti vermez. Kadınlar genellikle uzun süre hamile kalamama şikâyeti ile doktora başvurduklarında yapılan incelemeler sonunda bu sorun saptanabilir. Bazı kadınlarda adet döneminde ağrı veya pelvik ağrı eşlik edebilir. Eğer tıkanıklık tüpte sıvı birikmesi ile birlikte ise zaman zaman kasık ağrısı ve akıntı da görülebilir.

Tüp Tıkanıklığı Tek Taraflı mı, Çift Taraflı mı?

Bazen yalnızca tek bir tüp kapalı olabilir. Bu durumda diğer tüp sağlıklıysa gebelik şansı devam eder, ancak oran biraz düşer. Her iki tüp geri dönüşümsüz kapalı olduğunda ise doğal yolla hamile kalma ihtimali ortadan kalkar. Bu nedenle tüplerin açık olup olmadığının bilinmesi tedavi planlamasında çok önemlidir.

Tüp Tıkanıklığı Kendiliğinden Açılır mı?

Bazı kadınlar tıkanıklığın zamanla açılabileceğini düşünür. Ne yazık ki tıkanıklık kendiliğinden geçmez. Yapışıklık ya da tıkanıklık bazı durumlarda selektif salpingografi yöntemiyle veya cerrahi yöntemlerle açılabilir. Geri dönüşümsüz, kalıcı tıkanıklıklarda ise tıbbi, cerrahi veya diğer hiçbir yöntemle tüpler açılamaz. Bu yüzden doktor kontrolü ve doktor tavsiyelerine uyulması gerekir.

Tüp Tıkanıklığı Gebelikte Dış Gebelik Riskini Artırır mı?

Evet. Eğer tüplerden biri kısmi olarak tıkalıysa, döllenmiş yumurta rahme ulaşamayıp tüpte takılı kalabilir. Bu durum dış gebelik olarak bilinir ve tıbbi müdahale gerektirir. Dış gebelik riskini azaltmak için daralma veya kısmi tıkanıklığın önceden teşhis edilmesi önemlidir.

Tüp Tıkanıklığı ile Adet Düzeni Arasındaki İlişki

Tüp tıkanıklığı çoğunlukla adet düzenini bozmaz. Yani adetleriniz düzenli olsa bile tüpleriniz kapalı olabilir. Bu yüzden yalnızca adet düzenine bakarak üreme sağlığı hakkında kesin yorum yapılamaz.

Tüp Tıkanıklığında Beslenme ve Yaşam Tarzının Rolü

Yiyecekler tüp tıkanıklığını etkilemezler ancak sağlıklı bir yaşam tarzı, üreme sağlığını doğrudan etkiler. Dengeli ve sağlıklı beslenme, ideal kilonun korunması, düzenli egzersiz zararlı yiyecek ve içeceklerden uzak durmak genel doğurganlığı destekler.

Tüp Tıkanıklığına Neden Olan Enfeksiyonlardan Nasıl Korunulur?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemenin veya riskini azaltmanın en etkili yolu düzenli kontrol, tek eşlilik ve korunma yöntemlerini kullanmaktır. Düzenli jinekolojik muayeneler ve smear testleri de erken teşhis için büyük önem taşır.

Tüp Tıkanıklığı Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı için birkaç farklı yöntem kullanılabilir:

• HSG (Histerosalpingografi): Rahim filmi olarak bilinir. Rahim içine kontrast madde verilir ve röntgen ile tüplerin açık olup olmadığı görüntülenir.
• SELEKTİF SALPİNGOGRAFİ: Rahim filminde tıkalı olduğu saptanan tüplerin çoğu selektif salpingografi adı verilen radyolojik teknikle açılabilir veya açık olduğu gösterilebilir.
• Laparoskopi: Genel anestezi altında yapılan bu işlemde karından küçük bir kesi ile kamera yerleştirilir ve tüpler doğrudan incelenir.
• Sonohisterografi: Ultrason eşliğinde yapılan bu yöntem ile tüplerin açıklığı hakkında bilgi alınabilir.

Tüp Tıkanıklığı Tedavisi

Tedavi yöntemi, tıkanıklığın yerine ve derecesine göre değişir:

• Selektif salpingografi: Rahim filminde tıkalı olduğu saptanan tüplerin çoğu selektif salpingografi tekniği ile açılabilir veya açık olduğu gösterilebilir. Selektif salpingografi konusunda tecrübeli olan bir hekim, rahim filmine bakarak tüpün açılması sansının bulunup bulunmadığını, varsa ne kadar bir şans olduğunu söyleyebilir.
• Cerrahi Tedavi: Laparoskopik cerrahi ile tüpler açılabilir ve yapışıklıklar giderilebilir.
• Tüp Bebek (IVF): Eğer her iki tüp tamamen ve kalıcı olarak kapalıysa tek çözüm tüp bebek tedavisidir. Bu yöntemde yumurta, sperm ile laboratuvar ortamında döllenir ve embriyo doğrudan rahim boşluğu içine transfer edilir.

Tüp Tıkanıklığı ve Psikolojik Etkileri

Uzun süren gebelik denemeleri çiftler üzerinde stres ve kaygı yaratabilir. Kadın doğum uzmanı görüşü ve psikolojik destek almak, bu süreci daha sağlıklı ve umutlu bir şekilde atlatmaya yardımcı olabilir.

Tüp Bebek Tedavisinde Başarıyı Artıran Faktörler

Yaş, yumurta ve embriyo kalitesi, rahim içi dokusunun sağlığı, stres seviyeleri ve yaşam tarzı tedavi başarısını doğrudan etkiler. Bu nedenle çiftlerin tedavi öncesi beslenme, egzersiz ve psikolojik destekle sürece hazırlanması önerilir. Bazı tüp hastalıkları tüp bebek başarısını düşürür. Bu nedenle embriyo transferi öncesinde rahim filmi çekilerek varsa bu olumsuz durumların saptanması ve bertaraf edilmesi tüp bebek başarı oranını arttırır.

Alternatif Tedaviler ve Yanlış Bilinenler

İnternette sıkça önerilen bitkisel kürler, azaltılmış dozda ilaç uygulamaları, sülük veya masajlarla tüplerin açılabileceği bilgisi kesinlikle doğru değildir. Bu tür yöntemler doğurganlık yaşı açısından çok kıymetli olan zaman kaybına, sorunun ilerlemesine ve çözümünün zorlaşmasına neden olabilir. Bilimsel olarak kanıtlanmamış bu yöntemlerden uzak durmak en güvenlisidir.

Rahimde tüp tıkanıklığı kadınlarda sık görülen bir kısırlık sebebidir ancak çözümsüz değildir. Düzenli kontroller, doğru tanı yöntemleri ve modern tedaviler sayesinde birçok kadın sağlıklı bir şekilde anne olabilmektedir. Eğer makul bir süre boyunca düzenli korunmasız ilişkiye rağmen gebelik olmuyorsa, vakit kaybetmeden bir kadın doğum uzmanına başvurmak gerekir. Bu makul süre 30 yaş altı kadınlar için 1 sene, 35 yaşından sonra 6 aydır. 40 Yaşından sonra ise hiç vakit geçirmeden kadın doğum uzmanına danışmak iyi olur.

Tüp Tıkanıklığı Testi hakkında detayl bilgi almak için tıklayın.